کاهش سرعت اینترنت / اینترنت طبقاتی در راه است؟

 روز چهارم دی ماه گزارشی با عنوان «کاهش سرعت اینترنت؛ توهم یا واقعیت؟ تجربه کاربران متفاوت از گفته مسئولان است»، منتشر کرد، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به این گزارش توضیحاتی ارایه کرد که به شرح زیر است:

در گزارش فوق، نویسنده از گلایه کاربران طی روزها و هفته گذشته نسبت به کاهش محسوس سرعت اینترنت گفته و در ابتدا به «گزارش‌های غیررسمی از قطع اینترنت بین‌الملل در برخی مناطق و در بعضی از ساعات» اشاره می کند. هرچند در این مطلب اشاره نشده که این گزارش های غیررسمی در کجا و توسط کدام کارشناسان منتشر شده، اما لازم است عنوان شود که اگرچه گاها ممکن است همچون گذشته به دلایلی چون حوادث غیرمترقبه یا تعمیرات و بازسازی، به صورت بسیار محدود و مقطعی در منطقه ای مشخص ارتباطات دچار اختلال یا قطعی شده باشد، اما حداقل در دو هفته گذشته هیچ قطعی یا اختلالی به سبب لینک های ورودی اینترنت به کشور و یا در شبکه زیرساخت سراسری رخ نداده است و قطعی برنامه ریزی شده ای نیز در هیچ نقطه ای از کشور به صورت مشخص اعمال نشده است.

در خصوص آسیب به کسب و کارهای فضای مجازی نیز شکی نیست که اعمال محدودیت های اخیر بخشی از این کسب و کارها را دچار آسیب کرده است. هرچند آمار دقیقی از کسب و کارهای فعال بر روی سرویس های محدود شده وجود ندارد و در این خصوص آمارهای متناقضی توسط مراجع مختلف منتشر شده، اما حتی اگر یک کسب و کار نیز آسیب دیده باشد برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مهم است.

بر همین اساس برای رفع دغدغه صاحبان مشاغل اینترنتی، مصوبه حمایت از کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال، به‌تازگی به دستگاه‌های اجرایی و نهادهای عمومی ابلاغ و وارد فاز عملیاتی ‌شده است. در این مصوبه، ده ها خدمت مالی، تبلیغاتی و تسهیلاتی به کسب‌وکارهایی که در پلتفرم‌های مشمول داخلی فعالیت کنند، ارائه می‌شود. همچنین بسته‌های تبلیغاتی رایگان و تعرفه‌های تشویقی حمل‌ونقل کالا، حمایت مالی صندوق نوآوری و شکوفایی، صندوق‌های پژوهش و فناوری و صندوق کارآفرینی، معافیت های مالیاتی مناسب، پرداخت تسهیلات از محل قانون بودجه، حمایت از استقرار در پارک علم و فناوری، تسهیل احراز هویت و مجوز فعالیت، حمایت از فعالان تولید محتوا، ارائه خدمات دولت هوشمند و ... ده‌ها خدمت دیگر، همگی در راستای کمک به کسب‌وکارهایی آسیب دیده است.

اما این گزاره که در بیش از دو هفته گذشته شرایط عمومی کشور آرامش است و به اصطلاح وجود محدودیت های ایام گذشته ضرورت ندارد، باید تاکید شود که تشخیص شرایط امنیتی و غیر امنیتی و تصمیمات بعدی ناشی از این شرایط توسط نهادهای امنیتی ذیصلاح انجام شده و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این زمینه تصمیم گیر نیست.

طبیعی است که در پی محدود شدن دو پلتفرم خارجی با تصمیم مراجع ذیصلاح امنیتی، بخشی از ترافیک بین الملل که مربوط به مصرف این پلتفرم ها بوده، کاهش یافته است. این کاهش پهنای باند بین الملل تنها مربوط به این سرویس های محدود شده بوده و سایر ارتباطات بین الملل برقرار است. بنابراین با وجود محدودیت های اشاره شده، سرعت پایین ارسال فایل در این پلتفرم ها به سبب استفاده از فیلترشکنها امری است طبیعی. در واقع وقتی سرویسی در یک کشور با محدودیت فعالیت مواجه می شود، دسترسی به آن برای کاربران نیز امکانپذیر نبوده، لذا برخی از کاربران روی به استفاده از فیلترشکن آورده که در نتیجه در کنار مخاطرات امنیتی، هم سرعت دسترسی و هم کیفیت دسترسی آنها به شبکه به طرز قابل محسوسی کاهش یافته و علاوه بر آن، هزینه مصرف اینترنت کاربر نیز به علت مصرف بیشتر ترافیک، افزایش خواهد یافت.

اما بخش دیگری از گلایه دانش آموزان منوط به استفاده از پلتفرم های داخلی، ممکن است ناشی از کندی های ایجاد شده مقطعی به دلایلی چون به روزرسانی ها، حجم بالای مخاطب و یا اختلالات غیرقابل پیش بینی باشد که همچون سایر پلتفرم های جهانی گاها در مقطع زمانی یا مکانی مشخصی بوجود می آید و به سرعت توسط تیم های فنی رفع   می شود.

اما در مورد گزارش اخیر سایت بین المللی اسپید تست از وضعیت سرعت اینترنت در ایران که در مطلب فوق به آن اشاره شده، ذکر این موضوع ضروری است که رتبه بندی انجام شده در این پایگاه بر اساس میزان سرعت اینترنت(هم شبکه داخلی و هم شبکه خارجی) کشورها انجام می شود. به همین دلیل است که در خبرهای قبلی از سوی این وزارتخانه اعلام شده که رشد میانه سرعت از ۲۹ مگابیت بر ثانیه به حدود ۴۱ مگابیت بر ثانیه که منجر به صعود ۲۱ پله ای رتبه کشور طی چهار ماهه اخیر در رتبه بندی مذکور شده است، تنها به دلیل اقدامات زیرساختی انجام شده توسط این وزارتخانه نبوده، بلکه افزایش قابل توجه میزان مصرف ترافیک داخلی که از سرعت بالایی برخوردار است تاثیر چشمگیری بر این افزایش سرعت داشته و چه بسا ممکن است با افزایش نسبت ترافیک خارجی به داخلی میزان میانه سرعت نیز تا حدودی روند کاهشی داشته باشد که این امر کاملا طبیعی است.

همچنین در مورد گزارش اسپید تست از وضعیت و جایگاه سرعت اینترنت در ایران نسبت به دیگر کشورها، همانطور که به درستی به اظهارات عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اشاره شده، از نظر میانه در این رتبه بندی، افت دو پله ای در اینترنت موبایل و کاهش سه پله ای در اینترنت ثابت نسبت به ماه گذشته درحالی رخ داده است که به اذعان این گزارش، در یک سال گذشته وضعیت سرعت اینترنت جمهوری اسلامی ایران در هر دو حوزه موبایل و ثابت،با بهبود همراه بوده است که به سبب توسعه زیرساخت ها و اصلاح مهندسی شبکه در زمان فعالیت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت سیزدهم، توسط متخصصان داخلی برنامه ریزی و انجام شده است.

در پایان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات متذکر می شود که اشاره به شایعاتی چون اینترنت طبقاتی، داخلی شدن دسته بندی DNS، عدم ایجاد ارتباطات امن و ماندگار شدن سرعت اینترنت که پیش از این بارها موضوع آنها تکذیب شده و علاوه بر آن فعالیت های حداقل ۱۵ ماه گذشته مبنی بر توسعه زیرساخت ها و اجرای پروژه های مهم و بزرگی چون احداث ۲۰ میلیون پوشش فیبرنوری در کشور، واگذاری فرکانس جدید به اپراتورهای همراه، اصلاح مهندسی شبکه زیرساخت در کشور و ... مزید بر رد آنهاست، از سوی آن رسانه آن هم بدون استنادهای دقیق، کارشناسی و متقن تامل برانگیز است.

ایسنا