«کوه نور» سکوی پرتاب صنعت جواهرات

فعالیت ۱۵۷۳ کارگاه گوهرتراشی در شهر مشهد موجب شده تا این نقطه از خاک ایران به قطبی موثر در اقتصاد کشور تبدیل شود به نحوی که طبق برآوردها سالیانه تنها ۳.۶ میلیون دلار صادرات صنایع دستی لوکس شامل طلا و سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی از مشهد انجام ‌شود.

این ظرفیت بزرگ در حالی در مشهد وجود دارد که هیچ مرکز اختصاصی در زمینه طلا و نقره، سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی، دفاتر بین المللی، بانک‌ها و شرکت‌های مالی و ... به صورت متمرکز و یکپارچه در این شهر وجود ندارد. مشهد پایتخت گوهرسنگ‌ها و قطب اقتصاد طلا و جواهرات ایران است اما یک بازار تخصصی مدرن برای تجارت منطقه‌ای و بین المللی در آن وجود ندارد.

این کمبود بستری شده است برای ایجاد مرکز تجارت جهانی «کوه نور» که اکنون آخرین گام‌ها را برای شروعی پر قدرت برمی‌دارد. در همین راستا همزمان با برگزاری هفتمین نمایشگاه طلا،جواهر،نقره و گوهر سنگها در مشهد ظرفیت‌های «کوه نور» در نشستی با فعالین صنعت طلا و نقره ایران به اشتراک گذاشته شد. 

قدر صنعت‌گران را بدانیم

مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری ملل در این رویداد گفت: ۳۵ سال است به واسطه داشتن بانکی کوچک با صنایع مختلف ارتباط دارم. می‌دانم صنعت گران چه مشقت‌هایی را برای ساختن یک محصول متحمل می‌شوند. 

حجت الاسلام سید امین جوادی ادامه داد: در حوزه علمیه قم می‌گفتم آیا حدیثی خوانده‌اید که در آن اشاره شده باشد اگر مومنی در مسجد و در حرم در حال عبادت از دنیا رفت، مقام شهید دارد. هیچ حدیثی با این مضمون نمی‌بینید. ولی از معصوم علیه السلام سوال می شود که شهید کیست و ایشان می‌گوید شهید کسی که در میدان جنگ ایستاده و دفاع کرده و جان خود را از دست داد و به مرتبه اعلا شهادت رسیده است و حق ندارید او را غسل دهید و کفن کنید. 

وی افزود: نقل است از معصوم علیه السلام که کسی که در راه توسعه زندگی اهل و عیالش از خانه بیرون بیاید و در این مسیر از دنیا رفت نیز شهید است. پس کار و اشتغال بسیار ارزشمند است و خاک پای کسانی که در راه توسعه اشتغال گام برمی‌دارند بیش از طلا ارزش دارد چراکه با اشتغال زایی باعث می‌شوید کسانی کنار شما ارتزاق کنند. 

بنیان‌گذار مجتمع کوه نور افزود: کشوری که امروز آزادترین کشور دنیا است و دشمنان بسیاری دارد ایران است. امروز دشمنان بسیار علیه ما اقدام می‌کنند، پس چاره‌ای نداریم جز اینکه خودمان باید برای بهبود شرایط تلاش بکنیم. 

خط اعتباری ویژه برای خریداران واحدهای مجتمع کوه نور

مشاور مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری ملل نیز در این رویداد گفت: اولین مرکز تخصصی تجارتی در منطقه را ایجاد کنیم. 250 هزار دلار حق عضویت پرداخت کردیم تا به عنوان 72 مرکز تخصصی تجارت جهانی ارتباط داشته باشیم. 

دکتر رفیعی تصریح کرد: امیدواریم مرکز تجارت جهانی کوه نور بتواند قطبی برای هاب منطقه ای ایران و کشورهای منطقه باشد و به قطبی برای صادرات، واردات و صادرات مجدد تبدیل شود. لازم به ذکر است که مشکلات صنعت طلا، جواهر و گوهرسنگ‌ها در 20 جلد مطالعه شده است. طی مطالعات مان تمام مشکلات را از اتحادیه‌های طلا مشهد و تهران و سایر نقاط کشور احصا کردیم. این مطالعات نقشه راه ما برای ایجاد بستری بوده که در مرکز تجارت جهانی کوه نور فراهم کردیم.

وی ادامه داد: حدود 157 دفتر کار و حدود 140 واحد تجاری در مرکز تجارت جهانی کوه نور وجود دارد که به صورت انحصاری به صنعت طلا، جواهر و گوهرسنگ‌ها تعلق دارد. فعالان این صنعت می‌توانند از این فضا استفاده کنند و در این مرکز حضور داشته باشند.

مشاور مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری ملل افزود: تا امروز یک واحد را هم به غیر از این صنعت طلا واگذار نکردیم. البته خواهش ما این است که کسانی که از سایر شهرها تشریف آوردند در این مجموعه حضور یابند. چراکه برنامه ای که برای مرکز تجارت جهانی کوه نور پیش بینی کرده‌ایم خاص مشهد نیست.  البته مشهد پایتخت گوهرسنگ ها و جواهرات است. علاوه بر این ظرفیت سالانه 30 میلیون زائر مختص مشهد است.

گمرک اختصاصی مرکز تجارت جهانی کوه نور

دکتر رفیعی ادامه داد: در این مجموعه 11 ویژگی طراحی کرده‌ایم که به تمام نیازهای صنعت طلا و جواهر پاسخ دهیم. نخست خرده فروشی که به جهت تبرک مشهد از سراسر ایران برای خرید به این شهر می آیند.

وی با اشاره به ظرفیت عمده فروشی در مرکز تجارت جهانی کوه نور ادامه داد: واردات از طریق گمرک اختصاصی نیز در این مرکز طراحی شده است. با گمرک هم صحبت شده است که گمرک اختصاصی برای واردات این صنعت داشته باشیم و مجوزهای آن با کمک حجت الاسلام جوادی اخذ شده است. پیش بینی شده که این ساختمان تمام نیازهای این حوزه را تامین کند.

مشاور مدیرعامل موسسه ملل ادامه داد: بحث مدیریت تولید نیز پیش بینی شده، برخی واحدهای اداری ظرفیت تولید کارها ظریف را دارد. به دلیل وجود سالن‌های کنفرانس و امکانات نمایشگاهی بسیاری از کنفرانس های ملی و منطقه ای این حوزه را در کوه نور برگزار خواهیم کرد. 

دکتر رفیعی ادامه داد: در بحث آموزش و استانداردسازی، نیز فعالیت‌هایی شده است که استانداردسازی و صدور گواهی جواهر در این مرکز انجام شود و موسسات معتبر و فعال در این زمینه همراه ما خواهند بود. علاوه بر این در سال حداقل 6 تا 7 نمایشگاه بین المللی فوق تخصصی در این مرکز تجارت جهانی خواهیم داشت. 

ارتقاء رتبه ایران ظرف 5 سال

وی با اشاره به اینکه به زودی موسسه مالی و اعتباری ملل به بانک ملل تبدیل خواهد شد نیز گفت: امکاناتی ویژه برای پشتیبانی از واردات و صادرات در این مرکز فراهم کردیم. این مرکز 100 درصد متعلق به موسسه ملل است. پس بدانید که یک بانک پشتوانه شماست. عزیزانی که در مجموعه کوه نور حاضر باشند در حوزه صدور ضمانت نامه و اعتبارات مالی جهت تولید، خط اعتباری برایشان درنظر گرفته خواهد شد و حمایت لازم از آنها انجام می شود.

مشاور موسسه مالی و اعتباری ملل با اشاره به رتبه پنجم امارات متحده عربی در تجارت جهانی طلا و جواهر گفت: این در حالی است که این کشور جمعیتی ندارد، معدن و یا ظرفیت اختصاصی خودش در این حوزه ندارد. این رتبه به خاطر تجارت فعال جهانی توسط امارات متحده عربی به دست آمده است. 

دکتر رفیعی ادامه داد: فکر می‌کنیم ظرف 5 سال آینده با فعالیت مرکز تجارت جهانی کوه نور بتوانیم سهم خوبی از تجارت گوهرسنگ‌ها و جواهرات را در منطقه بگیریم. این کار یک سرمایه بزرگ می‌خواهد که سرمایه نیروی انسانی است. ما به عنوان موسسه ملل مرکز تجارت جهانی کوه نور را ایجاد کردیم که یک بستر برای سرمایه گذاری، رشد و توسعه باشد. فعالین این صنعت در هر قالبی می‌توانند در این مرکز به هر شکل اعم از اجاره، فروش سرقفلی و ملکی و بهره برداری از نمایشگاه و ... حضور یابند و در خدمت فعالین این حوزه هستیم.

حمایت از اشتغال در صنعت طلا

رئیس  اتحادیه طلا و جواهر مشهد در این رویداد با اشاره به برگزاری هفتمین نمایشگاه طلا،جواهر،نقره و گوهر سنگها گفت: برگزاری این نمایشگاه صرفا هزینه‌بر بود و درآمدی برای غرفه‌داران و برگزار کنندگان نداشت. با این حال هدف ما نشان دادن ظرفیت‌های صنعت طلا و جواهر بود. اینکه این صنعت اشتغال زایی و ارز آوری دارد و روی تولید ناخالص  داخلی موثر است. متاسفانه بسیاری از مسئولان فکر می‌کنند این صنعت تجملاتی و مخصوص طبقه مرفه است. حال آنکه تمام طبقات اجتماعی مصرف کننده طلا و جواهر هستند و حجم اشتغال ایجاد شده در صنعت طلا و جواهر روی اقتصاد کشور بسیار موثر است. از این رو باید نگاهی حمایت گرانه از سوی مسئولان به این صنعت به وجود آید.

باقر معبودی‌نژاد افزود: نمایشگاه این فرصت را فراهم می‌کند که مسئولین از آن بازدید کنند و با صنعت طلا و جواهرات آشنا شوند. ایران سابقه 7 هزار ساله در این صنعت دارد و هنوز ظرفیت‌های بسیار اشتغال زایی بالقوه در این صنعت داریم که باید مورد توجه قرار گیرد. از همه غرفه داران و کسانی که در برگزاری این نمایشگاه مشارکت کردند و با استقبال خوبی هم مواجه شد تقدیر می‌کنم.

وی با اشاره به اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده و تاثیر آن بر صنعت طلا و جواهر گفت: تغییر قانون مالیات بر ارزش افزوده نتیجه 10 سال پیگیری همکاران من در سراسر کشور بود. خوشبختانه این قانون اصلاح شده و از 13 دی ماه اجرا خواهد شد. این اتفاق به نفع مردم و البته تمامی فعالان صنعت طلا و جواهرات است و چه بسا منجر به ایجاد 10 تا 20 هزار شغل جدید شود و بسیاری از کارگاه‌های تولیدی تعطیل شده بعد از این کارشان را ازسرگیری کنند. 

رئیس  اتحادیه طلا و جواهر مشهد تاکید کرد: از تمامی همکاران گرامی خواهش می‌کنم در صدور فاکتورهای فروش دقت لازم جهت شفاف سازی را داشته باشند. 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده تنها شامل اجرت و کارمزد می‌شود که این رقم نیز باید داخل فاکتورهای فروش به صورت شفاف قید شود.

اشتغال بیش از 22 هزار نفر در کارگاه‌های جواهرسازی مشهد

رئیس کمیسیون سازندگان زیورآلات اتحادیه فروشندگان و سازندگان طلا، جواهر و نقره مشهد نیز در این رویداد گفت: طبق آمارهای جهانی صنعت طلا، جواهر و گوهرسنگ‌ها سومین تجارت برتر دنیا و اولین تجارت سبز است. کشور چین سالانه بیش از 50 میلیارد دلار از محل مصنوعات نقره و شهر هنگ کنگ سالانه 70 میلیارد دلار از محل جواهرات درآمد دارد. میزان ارزش افزوده در مصنوعات نقره بیش از 50 تا 300 درصد است، همچنین ارزش افزوده سنگ‌های قیمتی فرآوری شده تا 7 برابر قیمت سنگ خام و ارزش افزوده سنگ‌های نیمه قیمتی فراوری شده تا 3 برابر قیمت سنگ خام است. از این رو باید توسعه این صنعت را بیش از پیش مدنظر قرار دهیم.

مهدی لوحی ادامه داد: در همین راستا بیش از 8 کارگاه آموزشی زیورتراشی، گوهرتراشی و جواهرسازی برگزار کردیم که بیش از 500 طراح حرفه‌ای در آن تربیت شد و به بازار کار معرفی شد. در شهر مشهد بر اساس آمارها بیش از 150 کارگاه طلا سازی، 120 کارگاه جواهرسازی و جواهرنگاری، بیش از 2500 کارگاه ساخت مصنوعات نقره مدرن و کلاسیک و 100 واحد تراش گوهرسنگ فعال هستند که برای بیش از 22 هزار اشتغال زایی کرده‌اند. لازم به ذکر است که تنها طی سال های 96 و 97 برای بیش از 5 هزار نفر در بخش کارگاه نقره در مشهد اشتغال زایی شده است.

وی افزوده: امروز در ایران عزیز و سایر نقاط جهان کمتر کسی هست که انگشتر گوهر سنگ نداشته باشد و یا از مصنوعات نقره استفاده نکند. با توجه به ارزش افزوده تولید مصنوعات نقره و درآمد حاصل از صادرات و فروش آن جای تاسف است که بعد از گذشت 7سال رایزنی با مسئولان هنوز اقدامی عملی در خصوص رفع موانع صادرات همراه مسافر مصنوعات نقره تا سقف 3 کیلوگرم انجام نشده است. از این رو خواهش می‌کنم تمام فعالان صنعت طلا و جواهر برای رفع مشکل صادرات مصنوعات نقره با مقامات مسئول رایزنی کنند. 

رئیس کمیسیون سازندگان زیورآلات مشهد ضمن تاکید بر پیگیری دستورالعمل ایجاد شهرک صنفی صنعتی تولیدکنندگان مصنوعات طلا و جواهر، گفت: تقاضا دارم سالانه دوبار گردهمایی تولیدکنندگان در کشور را داشته باشیم. این اقدام علاوه بر هم‌افزایی امکان پیگیری و رفع مشکلات این صنعت را نیز فراهم خواهد کرد.

مشهد پایتخت گوهرسنگ‌ها

رئیس کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار جواهرات و سنگ‌های قیمتی نیز در این رویداد گفت: بیش از 85 درصد واحدهای تولیدی ما جواهرساز هستند و نه طلاساز، این نکته بسیار مهمی است. ارزش افزوده 300 تا 700 درصدی گوهرسنگ‌ها ایجاب می‌کند که به سمت این صنعت برویم. لذا مزیت جواهرسازی نسبت به طلاسازی را باید درنظر بگیریم. 

دکتر محمدجواد پیش بین با اشاره به پیشگام بودن مشهد در توسعه صنعت طلا، جواهر و گوهرسنگ‌ها گفت: اولین و تنها خوشه صنعتی جواهرات در مشهد ایجاد شد. اولین همایش گوهرشناسی در سال 86 در مشهد برگزار شد و 4 دوره ادامه پیدا کرد. اولین مسابقه و همایش طراحی جواهرات با حضور 3 داور بین المللی در مشهد برگزار شد. اولین آزمایشگاه همکار اداره استاندارد، اولین پژوهشکده گوهرسنگ‌ها، اولین و تنها آکادمی طراحی جواهرات با نام پیوه‌ژن در مشهد ایجاد شده است. مشهد از طرف یونسکو شهر جهانی گوهرسنگ‌ها شناخته شده است. اولین و تنها مرکز نوآوری جواهرات سال گذشته توسط دکتر ستاری در مشهد افتتاح شد. 

وی ادامه داد: وزارت علوم، اداره استاندارد، میراث فرهنگی، وزارت صمت، ایمیدرو به عنوان هلدینگ معدنی، صندوق کارافرین امید، معاونت علم و فناوری رئیس جمهوری، سازمان گمرکات کشور، شرکت شهرک‌های صنعتی در حوزه توسعه صنعت طلا، جواهرات، گوهرسنگ‌ها و مصنوعات نقره فعال هستند.

رئیس کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار جواهرات و سنگ‌های قیمتی ضمن تاکید بر اینکه آینده صنعت جواهرات متعلق به مصنوعات نقره است، گفت: جای سوال دارد که چرا روی برخی تصمیماتی که می‌تواند موجب رشد صادرات مصنوعات نقره و ارزآوری برای کشور شود تعلل وجود دارد دارد. زمانی که سند توسعه گوهرسنگ‌ها تصویب شد و به 5 وزارت خانه ابلاغ شد هم اشکالات اساسی در بخش صادرات دارد. بالاخره باید معضل نقره در بحث صادارات را حل کنیم. 3 کیلوگرم نقره ارزش کمتری از طلا دارد. بیش از تحریم های خارجی خودمان خود تحریمی می‌کنیم. امیدوارم با سند توسعه جواهرات و گوهرسنگ‌ها که در کشور تدوین شده و کمیته‌هایی هم برای اصلاح قوانین ایجاد شده این معضل را پیگیری و حل کنند. 

پیش‌بین ادامه داد: وقتی می گوییم طلا و جواهر نقره، منظورمان مغازه‌هایی با دکور شیک نیست. منظورمان کارگاه‌های تولیدی است که در شرایط سخت کارهای با ارزش تولید می‌کنند. این یک هنر است، صنف نیست و بلکه صنعت است. خواهش می‌کنم فعالان این صنعت به خود به عنوان یک صنعت نگاه کنند تا مسئولین نیز به این حوزه صنعتی نگاه کنند.

در پایان این رویداد از باقر معبودی نژاد رئیس اتحادیه طلا و جواهر مشهد و سایر فعالان این حوزه به پاس سال‌ها تلاش در این صنعت تقدیر شد.