ممنوعیت واردات لوازم خانگی کره ای تهدید یا فرصت؟

 سجاد باشی،  رئیس هیئت مدیره کارخانجات لوازم خانگی پارس

دستور مقام معظم رهبری در ارتباط با ممنوعیت بازگشت دو شرکت تولید کننده لوازم خانگی کره ای محل بحث فراوان در میان فعالان رسانه ها شده است. اما با قاطعیت می توان گفت اتخاذ این تصمیم در میان مدت می تواند هم به رشد سرمایه گذاری خارجی منجر شود و هم کمک مهمی به صادرات کشور کند. در کوتاه مدت نیز هیچ خطری مصرف کنندگان داخلی را تهدید نخواهد کرد. در این باره دلایل زیر به لحاظ فنی و عملی قابل طرح است.

اولا: دو شرکت کره ای پیش از اینکه اساسا ورود کالاهای لوازم خانگی به کشور ممنوع شده باشد، با میل و اراده خود و از ترس از آمریکا از بازار ایران خارج شدند. دوم: در دو سال گذشته که این شرکت ها با میل خود از کشور خارج شدند، بازار لوازم خانگی نه با کمبود ویژه لوازم خانگی روبه رو بود نه با افزایش سرسام آور قیمت محصولات نظیر آنچه در خودرو رخ داد. شرکت های داخلی نیز با برنامه ریزی صحیح و تولید لازم توانستند جای خالی این دو شرکت اصلی کره ای را در بازار ایران پر کنند. 

سوم: باید تشکر ویژه داشت از رهبر فرزانه انقلاب و دولت مردمی که با دستوری که به دنبال درخواست تولیدکنندگان داخلی صادر کردند، باعث شدند تا ارزهای ایران که در کره جنوبی بلوکه شده بود، به صورت تخریب کننده وارد کشور نشود. این میان ورود این حجم عظیم از کالاها با دلارهای بلوکه شده ایران، هیچ آورده ای جز ورشکستگی کارخانجات تولیدی که با همت در روزهای سخت سالهای گذشته در کنار مردم عزیز بودند نداشت.

چهارم: توجه رهبر انقلاب به تولید ملی در میان مسئولان کشور امری است غیرقابل انکار. این توجه و همچنین صدور دستور اخیر  همراه با تلاش دولت برای ساختن «ایران قوی» که از شعارهای اصلی رئیس جمهور محترم بود زمینه ساز رشد و همچنین برداشته شدن یکی از مهمترین موانع تولید صنعت لوازم خانگی خواهد بود. به عبارت روشن تر اهتمام ویژه ای که دولت نسبت به این دستور نشان داد کاملا در راستای تحقق شعار سال یعنی «تولید، پشتیبانی و مانع زدایی ها» است. 

پنجم: این ادعا که «با ممنوعیت واردات لوازم خانگی شرکت های تولید کننده تبدیل به خودرسازهای داخلی میشود» با واقعیت منطبق نیست. در حوزه لوازم خانگی انحصار تولید به مانند شرکت های خودروسازی وجود ندارد. ششم: اتفاقا بد نیست به تجربه توسعه کره جنوبی در همین رابطه نگاهی بیندازیم. جون چانگ نویسنده کره ای کتاب «تجربه توسعه آسیای شرقی: معجزه، بحران و آینده»، که در سال ۱۳۹۸ نشر ثالث ترجمه ای از آن را منتشر کرد، به بررسی تجربه کشورهای جنوب شرقی آسیا برای رسیدن به توسعه پرداخته است. او در این کتاب در ارتباط با «کیفیت مداخله دولت دراقتصاد» به مدل کره جنوبی در رشد و توسعه شرکت های لوازم خانگی و خودروسازی اشاره کرده است. براساس مطالعات و گزارش هایی که در این کتاب منتشر شده، کره جنوبی اتفاقا با ایجاد انحصار برای شرکت های تولید کننده داخلی خود (از جمله الی جی و سامسونگ) به توسعه دست پیدا کرده است. 

در مجموع می توان گفت؛ با دستور اخیر رهبر معظم انقلاب دو نگرانی کمبود لوازم خانگی و همچنین انحصار تولید برای یک یا دو شرکت تولید کننده، کاملا بی اساس است. اما در طرف دیگر این شرایط فرصت مناسبی برای مجموعه دولت مردمی سیزدهم، تولیدکنندگان داخلی و صنایع کشور می تواند ایجاد کند تا ضمن سهولت در امر سرمایه گذاری های مشترک، بازارهای منطقه را برای صادرات هدف گذاری کنند تا از فرصت ایجاد شده در جهت ارزآوری بیشتر کشور استفاده شود. طبیعی است کالاهایی که با هدف صادرات تولید خواهد شد، نگرانی مصرف کننده داخلی را به لحاظ کیفیت نیز برطرف خواهد کرد.