ادامه تیرگی روابط آمریکا و چین؛ فراتر از یک اختلاف

خبرگزاری مهر: روابط ایالات متحده آمریکا و چین در دوران ریاست جمهوری ترامپ همچنان رو به افول است. البته در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما نیز اختلافاتی میان پکن و واشنگتن بر سر مسائل امنیتی و سایبری به وجود آمده بود، اما وقوع اختلافات تجاری و اقتصادی در مناسبات دوجانبه این دو را باید «فراتر از یک اختلاف ساده» مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد.

کنفرانس مشترک اخیر «مایک پمپئو» وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا و «وانگ ئی» وزیر خارجه چین، بار دیگر به نقطه آشکارساز اختلافات پکن و واشنگتن تبدیل شد. این دو در حالی با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند که بسیاری از تحلیلگران معتقدند اختلافات چین و آمریکا همچنان به صورت تصاعدی و به ویژه در حوزه های اقتصادی و امنیتی رو به افزایش است.

وانگ ئی در نشست مطبوعاتی مشترک خود با پمپئو اظهار داشت: «اخیراً آمریکا تنش‌های تجاری با چین را افزایش داده و اقداماتی را درباره تایوان انجام داده است که به حقوق چین صدمه می‌زند. از سویی آمریکا انتقادات بی اساسی را علیه سیاست‌های خارجی و داخلی چین مطرح کرده است».

این اظهارات وزیر خارجه چین، البته با واکنش مایک پمپئو مواجه شد. او در این باره خطاب به وانگ ئی گفت: «ما درباره مسائلی که شما بیان کردید اختلاف نظرهای بنیادی داریم. ما نگرانی‌های زیادی درباره اقداماتی که چین انجام داده است، داریم».

در هر حال؛ نشست خبری مشترک وزرای خارجه چین و آمریکا در حالی به پایان رسید که طرفین به راه حل مشترکی برای کاهش اختلافات دست پیدا نکردند.

از سوی دیگر؛ تکیه پمپئو بر واژه «اختلافات بنیادین» با پکن بر سر مسائل اقتصادی و امنیتی بار دیگر نشان داد که دولت ترامپ قصد ندارد در سیاست های ضد چینی خود در نظام بین الملل تجدید نظر کند.

در ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی و زمانی که ترامپ در راس معادلات سیاسی و اجرایی ایالات متحده آمریکا قرار گرفت، برخی استراتژیست های آمریکایی از جمله «هنری کسینجر» به وی به پیشنهاد کردند که سیاست «مهار چین» را به عنوان سیاستی پررنگ در حوزه اقتصاد و سیاست خارجی آمریکا دنبال کند. ترامپ نیز دقیقا همین سیاست را از ابتدای حضور خود در کاخ سفید در پیش گرفته است.

با این حال بسیاری از تحلیلگران مسائل اقتصادی در آمریکا معتقدند که اعمال سیاست های اقتصادی تهاجمی ترامپ در قبال پکن نه تنها نتیجه ای برای واشنگتن (خصوصا در بلند مدت) در بر ندارد، که منجر به ایجاد پیوندهای اقتصادی میان چین و دیگر رقبای بین المللی آمریکا از جمله روسیه و اتحادیه اروپا خواهد شد و بدون شک انزوای اقتصادی واشنگتن را در نظام بین الملل در پی خواهد داشت.

از سوی دیگر اما؛ مقامات چینی اعلام کرده اند که سیاست های اقتصادی ترامپ و مداخلات غیر مسئولانه وی در حوزه تجارت بین الملل را با اقدامات متقابل تلافی خواهند کرد. همین مسئله موجب شده است تا بسیاری از شرکت های آمریکایی از سیاست های ضد چینی ترامپ در حوزه اقتصاد بین الملل انتقاد کرده و آن را به مثابه سیاست هایی بازدارنده مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند.

نکته مهم تر اینکه؛ در کنار تنش های اقتصادی ـ که به صورت تصاعدی میان طرفین رو به افزایش است ـ ایالات متحده آمریکا با اعمال سیاست های خاص در قبال تایوان و کره شمالی در صدد محدود کردن بازی چین در آسیای شرقی و شبه جزیره کره است، موضوعی که قطعا پکن در برابر آن واکنشی قاطعانه نشان خواهد داد.